Uw echtgenoot overlijdt zonder testament, u en de kinderen achterlatende. Volgens de wet (op grond van de wettelijke verdeling) verkrijgt u al zijn goederen, met als voorwaarde alle schulden te voldoen (zoals uitvaartkosten). Uw kinderen erven geen goederen, maar een niet-opeisbare geldvordering op u.

Wat als u besluit te hertrouwen?
Uw nieuwe echtgenoot erft dan bij uw overlijden van rechtswege al uw goederen, waaronder de goederen van uw eerder overleden echtgenoot. Dierbaar familiebezit gaat na uw overlijden niet naar uw kinderen, maar naar uw nieuwe echtgenoot, hun stiefvader.

Om dit te voorkomen, hebben kinderen uit uw eerste huwelijk volgens de wet wilsrechten.
Op het moment dat moeder (de langstlevende) zegt dat zij weer wil trouwen kunnen de kinderen het wilsrecht inroepen. Door het inroepen van het wilsrecht krijgen de kinderen goederen ter waarde van hun vordering op moeder, in eigendom. Moeder houdt wel het recht van levenslang vruchtgebruik van de goederen, dit wil zeggen dat moeder het recht van gebruik van de goederen houdt. De kinderen hebben nog niks aan hun verkregen eigendom (zij hebben het bloot eigendom), maar bij het overlijden van moeder komt het volledige eigendom toe aan de kinderen, want dan eindigt het vruchtgebruik.

Staat de geldvordering na uw overlijden nog open?
Als de kinderen bij het hertrouwen van moeder geen wilsrecht hebben uitgeoefend, krijgen ze bij het overlijden van moeder een nieuwe kans. Zij kunnen dan hun stiefvader om uitbetaling van hun geldvordering vragen of alleen het eigendom van goederen van de nalatenschap ter waarde van hun vordering. Het vruchtgebruik blijft dan in het laatste geval bij de stiefvader.
De goederen van de nalatenschap mag hij dan zijn leven lang blijven gebruiken.

Het vierde en laatste wilsrecht kan worden uitgeoefend op het moment dat de stiefvader ten slotte komt te overlijden.
Uw kinderen kunnen dan om overdracht van goederen verzoeken aan de erfgenamen van hun stiefvader, ter voldoening van hun (niet-opeisbare) vordering op stiefvader door het overlijden van hun moeder.

Kortom, door het uitoefenen van wilsrechten blijven dierbare familiebezittingen binnen de ‘eigen’ familie. Indien gewenst, is het mogelijk deze wettelijke bescherming uit te breiden of te beperken door het maken van een testament bij de notaris.

Deze column is geschreven door Rosanne Deen, medewerkster bij Mantel & Overoom